HAŞHAŞ KAPSÜLÜ KÜSPESİNDEN H3PO4 AKTİVASYONU İLE ÜRETİLEN AKTİF KARBONUN KARAKTERİZASYONU

Adsorpsiyon, değerli veya atık maddelerin ayrılmasında kullanılan oldukça yaygın ve etkin bir yöntemdir. Organik ve inorganik maddelerin pek çoğu, gözenekli katılar ile adsorplanarak ayrılabilmektedir. Gözenekli katılar kimya endüstrisinde çeşitli amaçlarla, uzun zamandan beri kullanılmaktadır. Gün geçtikçe bu tür maddelere ihtiyaç daha da artmaktadır. Adsorpsiyon ile ayırma tekniğinde adsorplanan maddenin kimyasal yapısı kadar adsorplayıcı katının yapısı, yüzey alanı, gözenek dağılımı da önemlidir. İlimizde üretim sonrası hayvan yemi olarak kullanılan haşhaş kapsülü küspesinin kimyasal bileşimi(%, w / w) kuru ağırlık bazında %49.42 selüloz, lignin %25.97, hemiselüloz %24.61, kül %3.23 ve ekstraktlar %4.76 olarak bulunmuştur. Uygun olması dolayısıyla aktif karbon üretiminde kullanılmasına karar verilmiştir. Küspe 100oC kurutulduktan sonra %40’lık ve %50’lik H3PO4 ile homojen bir şekilde karıştırılmıştır. Bir hafta boyunca ellişer gramlık küspe, %40 H3PO4 ve %50’lik H3PO4 ile aktive edilmek üzere ağzı kapalı kaplarda bekletilmiştir. Sonra 400OC ve 600OCsıcaklık değerlerinde üçer saat kalsinasyon (ısıtma) yapılmıştır. Numuneler porselen havanda öğütülerek toz haline getirilmiştir. Etüvde 100 ℃ de 2 saat son kurutma yapılmıştır. Elde edilen ürünlerin BET ile karakterizasyonu gerçekleştirilmiş, SEM fotoğrafları ve kimyasal analiz grafiği çekilmiştir. SEM kimyasal analiz grafiğine göre % 47.93 karbon ve ortamın oksijeni ile eser miktarda diğerleri bulunmuştur. En iyi yüzey alanı 509.5476 m2/g değeriyle %40’lık H3PO4 ile aktive edilen 600 ℃de fırınlanmış haşhaş kapsülünden hazırlanan aktif karbon olduğu görülmüştür. BET ve SEM ölçümlerinden alınan sonuçlara göre haşhaş kapsülü organik atığından elde edilen aktif karbonun tat, renk, koku ve çeşitli organik atık maddelerin sudan uzaklaştırılması, suyun arıtılması, renk giderilmesi, çeşitli kimyasal, eczacılık ve besin maddelerinin temizlenmesinde kullanılabileceği tespit edilmiştir.

en_USEN